BİLGİ YARIŞMASINA KATIL

F.6.3.2. Sabit Süratli Hareket Konusu Detayları

F.6.3.2. Sabit Süratli Hareket Konusu ait detaylar, konuya ait kazanımlar. Kazanımlar için lütfen kazanıma tıklayınız.

Açıklama

F.6.3.2. Sabit Süratli Hareket
Önerilen Süre:
6 ders saati
Konu / Kavramlar: Yol, zaman, sürat ve birimleri, sabit süratli hareketin yol-zaman ve sürat-zaman grafikleri
F.6.3.2.1. Sürati tanımlar ve birimini ifade eder.
a. Sürat birimleri olarak metre/saniye (m/sn.) ve kilometre/saat (km/sa.) dikkate alınır.
b. Yer değiştirme ve hız kavramlarına girilmez.
c. Matematiksel bağıntılara girilmez.
ç. Birim dönüştürme yaptırılmaz.

Kazanım Bileşenleri:
  • Alınan yol kavramını açıklama
  • Zaman kavramını açıklama
  • Hareket kavramını açıklama
  • Tek boyutta hareketi açıklama
  • Hareket boyunca alınan yolu belirtme
  • Hareket boyunca geçen zamanı belirtme
  • Sürati tanımlama
  • Süratin birimlerini belirtme
  • Sürati metre/saniye cinsinden ifade etme
  • Süratin m/s cinsinden ifade edildiği hareketlere örnek verme
  • Sürati kilometre/saat cinsinden ifade etme
  • Süratin km/s cinsinden ifade edildiği hareketlere örnek verme
  • Sabit süratli hareketi açıklama
  • Aldığı yol ve hareket süresi bilinen bir hareketlinin süratini hesaplama
  • Aldığı yol ve sürati bilinen bir hareketlinin hareket süresini hesaplama
  • Sürati ve hareket süresi bilinen bir hareketlinin aldığı yolu hesaplama
  • Alınan yol, hareket süresi ve sürat arasındaki ilişkiyi ifade etme
F.6.3.2.2. Yol, zaman ve sürat arasındaki ilişkiyi grafik üzerinde gösterir.
Kazanım Bileşenleri:
  • Bir hareketlinin aldığı yolu ve hareket süresini tablo üzerinden ifade etme
  • Bir hareketlinin süratini ve hareket süresini tablo üzerinden ifade etme
  • Bir hareketlinin süratini ve aldığı yolu tablo üzerinden ifade etme
  • Bir hareketlinin aldığı yolu, hareket süresini ve süratini tablo üzerinden ifade etme
  • Hareket süresi boyunca aldığı yol değerleri bilinen bir hareketliye ait yol-zaman grafiği oluşturma
  • Hareket süresi boyunca sürat değerleri bilinen bir harekete ait sürat-zaman grafiği oluşturma
  • Hareket süresi boyunca sürat değerleri bilinen bir harekete ait sürat-alınan yol grafiği oluşturma
  • Yol-zaman grafiği verilen bir hareketi yorumlama
  • Sürat-zaman grafiği verilen bir hareketi yorumlama
  • Sürat-yol grafiği verilen bir hareketi yorumlama
  • Sürat, Zaman ve Alınan Yol Arasındaki İlişkiyi Yorumlama
  • Zaman ve Alınan Yol Arasındaki İlişkiyi Yorumlama
  • Sürat-zaman grafiğinde sabit süratli hareketi açıklama
  • Alınan yol-zaman grafiğinde sabit süratli hareketi açıklama
  • Alınan yol, hareket süresi ve sürat arasındaki ilişkiyi grafikle gösterme

Sabit Süratli Hareket

Hareket ve Alınan Yol

Varlıkların bulundukları noktadan zamanla yer değiştirip başka bir noktaya gitmesi diğer bir deyişle bulunduğu konumu değiştirmesi hareket olarak tanımlanır.

Bir hareketlinin konum değiştirirken kat ettiği mesafeye alınan yol denir. Alınan yol ölçülürken hareketlinin ilk ve son konumu arasındaki kuş bakışı uzaklık değil, hareket sırasında izlenen güzergâhın uzunluğu dikkate alınır. Bu nedenle alınan yolun uzunluğu hareketlinin izlediği yola göre değişir. Alınan yol, metre (m) ve kilometre (km) uzunluk birimleri ile ifade edilir.

Alınan Yolun Uzunluğu İzlenen Rotaya Göre Değişir
Alınan Yolun Uzunluğu İzlenen Rotaya Göre Değişir

Sürat

Hareket eden canlı ve cansız varlıkların belirli bir zaman aralığında ne kadar yol aldığını açıklamak için kullanılan kavrama sürat denir. Bir hareketlinin sürati her birim zamanda bize ne kadar yol aldığını söyler. Örneğin, sürati 4 metre/saniye olan bir bisiklet, her saniye 4 metre yol almaktadır.

Birim Zamanda Alınan Yola Sürat Denir
Birim Zamanda Alınan Yol Sürati Verir

Süratin Birimi

Alınan yol genellikle metre ya da kilometre, geçen zaman ise saniye ya da saat cinsinden ölçülür. Bu nedenle süratin birimi metre/saniye (m/sn) ya da kilometre/saat (km/sa) olabilir. Biriminin değişmesinin tek nedeni ölçümün türüne bağlıdır. Mesafelerin ve sürenin kısa olduğu, hareketli cismin süratinin az olduğu durumlarda süratin birimi metre/saniye olarak kullanılır. Sürati yüksek olan cisimler için ise süratin birimi kilometre/saat olarak kullanılır. Örneğin, bir insanın ortalama yürüyüş sürati metre/saniye cinsinden verilirken, bir arabanın sürati ise kilometre/saat cinsinden verilir.

Sabit Süratli Hareket Nedir?

Hareketli bir cismin sürati, belirli bir zaman aralığında değişmiyorsa bu harekete sabit süratli hareket denir.

Sabit Süratli Hareket
Sabit Süratli Hareket

Sabit süratle hareket eden cisimlerin süratleri, hareketleri boyunca değişmezken, her birim zamanda aldıkları yol sabittir. Bu nedenle belirli bir süre sonunda aldıkları yol miktarı söylenebilir. Bir aracın sürati 60 km/sa ise araç her saat 60 km yol almaktadır. Bir saat sonunda araç 60 kilometre yol alırken, iki saat sonunda 120, üç saat sonunda ise 180 kilometre yol alır.

Alınan Yol - Zaman Grafiğinin Çizimi

Bir hareketlinin belirli bir zaman aralığında aldığı yol miktarları biliniyorsa, hareketlinin alınan yol - zaman grafiği çizilebilir. Hareketlinin alınan-yol zaman değerleri bir tabloda verilir. Grafiğin çizilmesi için;

  • Dikey eksenin alınan yolu, yatay eksenin de zamanı ifade ettiği bir grafik çizilir.
  • Eksenlerin kesiştiği nokta alınan yol ve zamanın başlangıcını ifade eder. Bu nedenle kesişen noktaya sıfır değeri yazılır.
  • Tablodaki değerler, grafiğin doğruları üzerinde işaretlenir.
  • Tablodan ilk zaman ve alınan yol değerleri seçilir.
  • Zaman değeri, zaman ekseninde bulunur ve alınan yol eksenine paralel çizgiler çizilir.
  • Alınan yol ekseninde, alınan yol değeri bulunur ve zaman eksenine paralel çizgiler çizilir ve çizgilerin kesiştiği noktalar işaretlenir.
  • Bu işlem tüm noktalar için tekrar edilerek, işaretlenen noktalardan geçen bir doğru parçası çizilir.
Alınan yol - zaman grafiğinin çizimi
Alınan yol - zaman grafiğinin çizimi

Bir hareketlinin alınan yol - zaman grafiğinden belirli bir zamanda aldığı yol miktarı okunabilir. Bunun için okunacak olan zamandan alınan yol eksenin paralel bir doğru grafik çizgisine kadar çizilir. Doğrunun grafik eksene değdiği noktadan, zaman eksenin paralel bir doğru alınan yol eksenine doğru çizilir. Alınan yol ekseninde işaretlenen nokta, o aracın belirlenen zamanda aldığı yol miktarını verir.

Sürat - Zaman Grafiğinin Çizimi

Bir hareketlinin belirli zaman değerlerinde sahip olduğu sürat biliniyorsa, sürat - zaman grafiği çizilebilir. Hareketlinin sürat ve zaman değerleri bir tablo ile verilir. Grafiğin çizilmesi;

  • Dikey eksenin sürati, yatay eksenin de zamanı ifade ettiği bir grafik çizilir. Eksenlerin kesiştiği nokta sürat ve zamanın başlangıcını ifade eder. Bu nedenle kesişen noktaya sıfır değeri yazılır.
  • Tablodaki değerler, grafiğin doğruları üzerinde işaretlenir.
  • Her zaman değeri için hareketlinin sürat değerleri grafikte işaretlenir.
  • İşaretlenen noktalardan geçen düz bir doğru çizilir.
Sürat – zaman grafiğinin çizimi
Sürat – zaman grafiğinin çizimi
Sınav KONUYLA İLGİLİ KAZANIM SORULARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ

Kaynak:EBA

Kazanımlar

F.6.3.2. Sabit Süratli Hareket konusuna ait kazanımlar aşağıdaki gibidir, kazanıma ait açıklama ve detayları kazanımın üzerine tıklayarak görebilirsiniz...
F.6.3.2.1. Sürati tanımlar ve birimini ifade eder.
F.6.3.2.2. Yol, zaman ve sürat arasındaki ilişkiyi grafik üzerinde gösterir.
Konuya Ait Sorular Ünitedeki Tüm Konular Ana Sayfa
Arama
Yardım
GÜNCELLEMELER:
Yardım konuları için tıklayınız...
İstatistikler
Toplam Soru Sayısı: 4144

Test: 2078 (%50)
Boşluk Doldurma: 618 (%15)
Doğru Yanlış: 988 (%24)
Klasik (Açık Uçlu): 381 (%9)
Bulmaca-Kavram Ağı: 79 (%2)