BİLGİ YARIŞMASINA KATIL

F.5.3.2. Sürtünme Kuvveti Konusu Detayları

F.5.3.2. Sürtünme Kuvveti Konusu ait detaylar, konuya ait kazanımlar/öğrenme çıktıları. Kazanımlar/öğrenme çıktıları için lütfen kazanıma/öğrenme çıktısına tıklayınız.

Açıklama

F.5.3.2. Sürtünme Kuvveti
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu / Kavramlar: Sürtünme kuvvetinin kaygan ve pürüzlü yüzeylerdeki uygulamaları, sürtünme kuvvetinin günlük yaşamdaki uygulamaları
F.5.3.2.1. Sürtünme kuvvetine günlük yaşamdan örnekler verir.
Kazanım Bileşenleri:
  • Temas eden cisimlerin yüzeyleri arasında hareketi engelleyen veya zorlaştıran bir kuvvet olduğunu belirtme
  • Sürtünme kuvvetini tanımlama
  • Sürtünme kuvvetinin önemini belirtme
  • Sürtünme kuvvetini arttırıcı uygulamalara günlük hayattan örnek verme
  • Sürtünme kuvvetini azaltıcı uygulamalara günlük hayattan örnek verme
  • Sürtünme kuvvetinin olumlu etkilerini açıklama
  • Sürtünme kuvvetinin olumsuz etkilerini açıklama
F.5.3.2.2. Sürtünme kuvvetinin çeşitli ortamlarda harekete etkisini deneyerek keşfeder.
Sürtünme kuvvetinin, pürüzlü ve kaygan yüzeylerde harekete etkisi ile ilgili deneyler yapılır.
Kazanım Bileşenleri:
  • Bir cismin hareketini farklı yüzeylerde test etme
  • Sürtünme kuvvetinin yönünü gösterme
  • Sürtünme kuvvetinin yönünü duran cisimlerde cismi harekete geçirebilecek kuvvete zıt olduğunu belirtme
  • Duran bir cismin hareket edebilmesi için cisme etki eden sürtünme kuvvetinden büyük bir kuvvet uygulanması gerektiğini açıklama
  • Sürtünme kuvvetinin yönünü hareket halindeki cisimde hareket yönüne zıt olduğunu belirtme
  • Yüzeyleri yapılarına göre sınıflandırma
  • Pürüzlü yüzeylere örnek verme
  • Kaygan yüzeylere örnek verme
  • Temas eden yüzeylerin yapıldığı maddelerin cinslerinin, aralarında oluşacak olan sürtünme kuvvetine etkisini açıklama
  • Temas eden yüzeylerin pürüzlülüğü ile oluşan sürtünme kuvvetinin büyüklüğünü ilişkilendirme
  • Temas eden yüzeylerin arasındaki sürtünme kuvvetinden dolayı ısı açığa çıktığını açıklama
  • Temas eden yüzeyler arasına sıvı döküldüğünde ya da yüzeyler arasındaki sıvıların donması gibi değişikliklerin yüzeyin pürüzlülüğünü değiştirdiğini belirtme
F.5.3.2.3. Günlük yaşamda sürtünmeyi artırma veya azaltmaya yönelik yeni fikirler üretir.
Kazanım Bileşenleri:
  • Günlük yaşamda sürtünmeyi arttırmaya yönelik yeni fikirler belirtme
  • Günlük yaşamda sürtünmeyi azaltmaya yönelik yeni fikirler belirtm

Sürtünme Kuvveti

İki yüzeyin birbirine temas etmesi sonucu yüzeyler arasında hareketi engelleyici bir kuvvet oluşur. Hareket eden cisimlerin hareketini zorlaştıran veya engelleyen bu kuvvete sürtünme kuvveti denir.

Sürtünme Kuvvetinin Önemi

Yaşamımızdaki her harekette sürtünme kuvvetinin etkisi vardır. Sürtünme kuvveti olmasaydı birçok hareketi yapmakta zorlanırdık. Örneğin yürüyemez, koşamazdık. Koşarken duramazdık. Hareket hâlindeki araçlar duramazdı. Dahası, duran bir araç hareket hâline geçemezdi. Yemek yerken kaşığımızı, bir şey içerken içecek şişesini tutamazdık. Deftere ya da tahtaya yazı yazamaz, yazdıklarımızı silemezdik.

Sürtünme kuvvetinin hayatı kolaylaştıran etkileri olduğu gibi zorlaştıran etkileri de vardır. Makineler çalışırken içerisindeki parçalar birbirine sürtündüklerinden zamanla aşınır ve makine çalışamaz duruma gelir. Ayrıca çevremizde ses kirliliği oluşturan birçok ses sürtünme kaynaklıdır.

Sürtünme Kuvvetini Arttırmak İçin Kullanılan Yöntemler

  • Kış aylarında karlı ve buzlu yollarda, araç tekerlerine zincir takılması
  • İş makinelerinin tekerlerinin yüzeylerinin daha kalın girintili yapılması
  • Kış aylarında daha girintili tabana sahip ayakkabılar giyilmesi
  • Futbol maçlarında kalecilerin eldiven giymesi
  • Bisikletlerin durması için plastik fren pabuçları kullanılması
  • Malzemelerin sabitlenmesi için kullanılan vidaların girintili olması
  • Eğimli yollarda güvenli sürüş için yola dik şeritler kullanılması

Araçlara Zincir Takılması Sürtünmeyi ArtırırBot Tabanlarının Girintili Çıkıntılı Olması Sürtünmeyi ArtırırKaleci Eldivenlerinin İçinin Kauçuk ve Tırtıklı Olması Sürtünmeyi Artırırİş Makinelerinin Tekerleklerinin Dişli Olması Sürtünmeyi ArtırırFren Pabuçları Sürtünmeyi Artırır

Sürtünme Kuvvetini Azaltmak İçin Kullanılan Yöntemler

  • Makinelerin hareket eden parçalarının, kapı menteşelerinin, bisiklet zincirlerinin yağlanması
  • Kayakçıların düz ve pürüzsüz kayak kullanması
  • Uçakların burun kısımlarının sivri şekilde tasarlanması
  • Gemilerin ön kısımlarının V şeklinde tasarlanması

Tekerlek Sürtünmeyi AzaltırGemilerin ucunun sivri olması sürtünmeyi azaltırUçağın burnunun sivri olması sürtünmeyi azaltır Kapıları ve motoru yağlamak sürtünmeyi azaltır.Kar kayağının tabanının düz olması sürtünmeyi azaltır.

 

Sınav KONUYLA İLGİLİ KAZANIM SORULARINA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ

Kaynak: EBA

Kazanımlar/Öğrenme Çıktıları

F.5.3.2. Sürtünme Kuvveti konusuna ait kazanımlar/öğrenme çıktıları aşağıdaki gibidir, kazanıma/öğrenme çıktısına ait açıklama ve detayları kazanımın/öğrenme çıktısının üzerine tıklayarak görebilirsiniz...
F.5.3.2.0. Tüm kazanımları veya birden fazla kazanımı kapsayan sorular için.
F.5.3.2.1. Sürtünme kuvvetine günlük yaşamdan örnekler verir.
F.5.3.2.2. Sürtünme kuvvetinin çeşitli ortamlarda harekete etkisini deneyerek keşfeder.
F.5.3.2.3. Günlük yaşamda sürtünmeyi artırma veya azaltmaya yönelik yeni fikirler üretir.
Konuya Ait Sorular Ünitedeki Tüm Konular Ana Sayfa
Arama
Yardım
GÜNCELLEMELER:
Yardım konuları için tıklayınız...
İstatistikler
Toplam Soru Sayısı: 4172

Test: 2092 (%50)
Boşluk Doldurma: 619 (%15)
Doğru Yanlış: 988 (%24)
Klasik (Açık Uçlu): 392 (%9)
Bulmaca-Kavram Ağı: 81 (%2)