FB.6.6. Elektriğin İletimi ve Direnç Ünitesine ait detaylar, ünite konuları. Konu detayları ve konuya dahil kazanımlar için lütfen konu adına tıklayınız.
Bu ünitede; maddelerin elektriği iletme durumlarını gösteren deneyler yapılarak günlük yaşamdaki maddeleri iletkenlik ve yalıtkanlık durumlarına göre sınıflandırılması, bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenlerin test edilmesi, ayarlanabilir direncin ampul parlaklığına etkisine yönelik çıkarım yapılması amaçlanmaktadır.
Ünite İçin Önerilen Süre: 18 Ders Saati
ÖĞRENME ÇIKTILARI VE SÜREÇ BİLEŞENLERİ
1. Bölüm: Elektriğin İletimi
FB.6.6.1.1. Maddelerin elektriği iletme durumlarını gösteren deney yapabilme
a) Maddelerin iletme durumlarını test etmek için elektrik devresi kurar.
b) Deney sonucuna göre maddelerin elektrik iletme durumları ile ilgili analiz yapar.
2. Bölüm: Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler
FB.6.6.2.1. Elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri belirlemeye yönelik deney yapabilme
a) Elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri belirleyebilecek bir deney tasarlar.
b) Ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenlere yönelik ölçüm yaparak analiz eder.
FB.6.6.2.2. Ayarlanabilir direncin ampulün parlaklığına etkilerine yönelik bilimsel çıkarım yapabilme
a) Reosta kullanarak elektriksel direnci belirler.
b) Direncin değişkenliğini dikkate alarak topladığı verileri kaydeder.
c) Ampulün parlaklığı üzerinde elektriksel direncin etkili olduğunu değerlendirir.
Alan Becerileri: FBAB7. Deney Yapma, FBAB8. Bilimsel Çıkarım Yapma
Kavramsal Beceriler: -
Eğilimler: E2.2. Sorumluluk, E3.1. Uzmanlaşma, E3.2. Odaklanma, E3.4. Gerçeği Arama, E3.7. Sistematik Olma, E3.8. Soru Sorma
PROGRAMLAR ARASI BİLEŞENLER
Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri: SDB1.2. Kendini Düzenleme (Öz Düzenleme), SDB2.1. İletişim, SDB2.2. İş Birliği
Değerler: D1. Adalet, D3. Çalışkanlık, D6. Dürüstlük, D16. Sorumluluk, D20. Yardımseverlik
Okuryazarlık Becerileri: OB1. Bilgi Okuryazarlığı, OB2. Dijital Okuryazarlık, OB7. Veri Okuryazarlığı
DİSİPLİNLER ARASI İLİŞKİLER
Türkçe
BECERİLER ARASI İLİŞKİLER
FBAB2. Sınıflandırma, KB2.6. Bilgi Toplama, KB2.7. Karşılaştırma
İÇERİK ÇERÇEVESİ
Elektriğin İletimi
Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler
Anahtar Kavramlar: iletken maddeler, yalıtkan maddeler, elektriksel direnç, reosta, elektriksel direncin bağlı olduğu faktörler (kesit alanı, uzunluk, iletkenin cinsi)
ÖĞRENME KANITLARI (Ölçme ve Değerlendirme)
Öğrenme çıktının değerlendirilmesinde eşleştirme testi, çalışma kâğıdı, açık uçlu sorular ve performans görevleri kullanılabilir. Ayrıca ünite sürecinde ortaya çıkan öğrenci ürünleri değerlendirme amaçlı kullanılabilir.
Maddelerin elektriği iletme durumlarını gösteren poster, afiş vb. kullanılabilir. Hazırlanan poster, afiş kontrol listesi ile değerlendirilebilir.
Elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenler ile ilgili deneyleri TGA gibi teknikler kullanılarak raporlaştırmaları istenebilir. Bu performans görevi analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir.
Ayarlanabilir direncin ampulün parlaklığına etkilerine yönelik hazırlanan V diyagramı analitik dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilebilir. Ayrıca öz, akran değerlendirme formları ile ölçme araçlarında çeşitlilik sağlanabilir.
ÖĞRENME-ÖĞRETME YAŞANTILARI
Temel Kabuller: Öğrencilerin çalışan basit bir elektrik de vresi kurabildikleri kabul edilmektedir.
Pil ve ampul sayısındaki değişikliğin devredeki ampul parlaklığını değiştirdiğini bildikleri kabul edilmektedir.
Ön Değerlendirme Süreci: Öğrencilerin elektrik devrelerinin kurulması hakkındaki ön bilgi ve becerileri açık uçlu sorularla açığa çıkarılabilir.
Öğrencilere bir elektrik devresindeki ampul parlaklığının nasıl değişebileceği yönünde açık uçlu sorular sorulabilir.
Öğrencilere elektriksel direnç ile ilgili açık uçlu sorular sorulabilir.
Köprü Kurma: Pil sayısı ve ampul sayısına bağlı olarak değişebilen ampul parlaklığının iletken tel, kesit alanı ve iletkenin cinsi değişkenleriyle de değişebileceğine değinilebilir.
Elektrik yalıtımını sağlamak için günlük yaşamda prizler, anahtarlar ve kabloların plastikle kaplanması vb. örnekler elektrik yalıtkanlığı ile ilişkilendirilebilir.
Elektrikle ilgili alanlarda çalışan işçilerin iş güvenliği açısından kullandıkları elektrik yalıtım malzemeleri ile ilişki kurulabilir.
Günlük yaşamda ısıtma amaçlı kullanılan aletlerdeki düğmelerin dirençle ilişkili olduğuna değinilebilir.
FARKLILAŞTIRMA
Zenginleştirme: İletken-yalıtkan maddeler ve günlük yaşamdaki kullanım alanları ile ilgili uzman olan kişiler (meslek grupları, üniversitelerin ilgili bölümlerinden araştırmacılar vb.) sınıfa davet edilebilir veya çevrim içi toplantılar planlanabilir. Uzman görüşmesi öncesinde öğrencilerden öncül araştırmalarını yapmaları istenebilir ve sormak istediği soruları belirlemeleri istenebilir.
Öğrenciler, elektronik devreler hakkında sahip oldukları bilgiler dâhilinde internetten araştırma yaparak programlar üzerinden sanal devre kurabilirler.
Destekleme: İletken ve yalıtkan maddeler hakkında animasyonlardan yararlanılabilir.
Deney aşamaları için ek açıklamalar ve yönlendirmeler yapılabilir..