BİLGİ YARIŞMASINA KATIL

F.5.4.1. Maddenin Hâl Değişimi Konusu Detayları

F.5.4.1. Maddenin Hâl Değişimi Konusu ait detaylar, konuya ait kazanımlar/öğrenme çıktıları. Kazanımlar/öğrenme çıktıları için lütfen kazanıma/öğrenme çıktısına tıklayınız.

Açıklama

F.5.4.1. Maddenin Hâl Değişimi
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu / Kavramlar: Erime, donma, kaynama, yoğunlaşma (yoğuşma), buharlaşma, süblimleşme, kırağılaşma
F.5.4.1.1. Maddelerin ısı etkisiyle hâl değiştirebileceğine yönelik yaptığı deneylerden elde ettiği verilere dayalı çıkarımlarda bulunur.
Sıvıların her sıcaklıkta buharlaştığı fakat belirli sıcaklıkta kaynadığı belirtilerek buharlaşma ve kaynama arasındaki temel fark açıklanır.
Kazanım Bileşenleri:
  • Maddelerin doğada katı, sıvı ve gaz hâllerinde bulunduğunu belirtme
  • Maddelerin hâl değiştirme sürecindeki olayları listeleme
  • Erime olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Donma olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Kaynama olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Yoğuşma olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Buharlaşma olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Süblimleşme olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Kırağılaşma olayını ısı alınıp verilmesi temelinde açıklama
  • Buharlaşma ve kaynama arasındaki temel farkları açıklama
  • Maddelerin ısı etkisiyle eriyebileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle donabileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle kaynayabileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle buharlaşabileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle yoğuşabileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle süblimleşebileceğini deneylerle gösterme
  • Maddelerin ısı etkisiyle kırağılaşabileceğini deneylerle gösterme
  • Saf maddelerde hâl değişimi süresince sıcaklığın sabit kaldığını belirtme
  • Erime olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Donma olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Buharlaşma olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Yoğuşma olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Kaynama olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Kırağılaşma olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Süblimleşme olayına günlük hayattan örnekler verme
  • Hâl değişimini açıklama

Maddenin Hal Değişimi

Maddeler hâl değişimi sırasında çevreden ısı alır ya da çevreye ısı verirler. Çevreden ısı alarak katı hâlden sıvı hâle geçmeye erime, sıvı hâlden gaz hâle geçmeye ise buharlaşma adı verilir.

Çevreye ısı vererek gaz hâlden sıvı hâle geçmeye yoğuşma, sıvı hâlden katı hâle geçmeye ise donma adı verilir.

Maddenin Hal Değişimi
Maddenin Hal Değişimi

Gaz hâldeki su buharının ani sıcaklık değişiminin etkisiyle çevresine ısı verip sıvı hâle geçmeden direkt katı hâle geçmesine kırağılaşma, katı hâldeki maddenin ise çevreden ısı alıp sıvı hâle geçmeden direkt gaz hâle geçmesine de süblimleşme denir.

Buharlaşma ve Kaynama Arasındaki İlişki

Buharlaşma her sıcaklıkta ve sıvının sadece yüzeyinde gerçekleşen bir hâl değişimi olayıdır. Buharlaşma hızı sıcaklığa bağlı olduğundan sıcaklık arttıkça buharlaşma hızı da artar. Buharlaşmanın en yoğun ve hızlı gerçekleştiği anda ise kaynama başlar. Kaynama sadece belirli sıcaklıklara ulaşıldığında başlar ve sıvının her tarafında gözlemlenir. Kaynama süresince de sıvının sıcaklığı değişmez.

Kazanımlar/Öğrenme Çıktıları

F.5.4.1. Maddenin Hâl Değişimi konusuna ait kazanımlar/öğrenme çıktıları aşağıdaki gibidir, kazanıma/öğrenme çıktısına ait açıklama ve detayları kazanımın/öğrenme çıktısının üzerine tıklayarak görebilirsiniz...
F.5.4.1.0. Tüm kazanımları veya birden fazla kazanımı kapsayan sorular için.
F.5.4.1.1. Maddelerin ısı etkisiyle hâl değiştirebileceğine yönelik yaptığı deneylerden elde ettiği verilere dayalı çıkarımlarda bulunur.
Konuya Ait Sorular Ünitedeki Tüm Konular Ana Sayfa
Arama
Yardım
GÜNCELLEMELER:
Yardım konuları için tıklayınız...
İstatistikler
Toplam Soru Sayısı: 4172

Test: 2092 (%50)
Boşluk Doldurma: 619 (%15)
Doğru Yanlış: 988 (%24)
Klasik (Açık Uçlu): 392 (%9)
Bulmaca-Kavram Ağı: 81 (%2)