F.5.4.2. Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Konusu ait detaylar, konuya ait kazanımlar/öğrenme çıktıları. Kazanımlar/öğrenme çıktıları için lütfen kazanıma/öğrenme çıktısına tıklayınız.
Isı alan sıvı bir madde zamanla sıvı hâlden gaz hâle geçer, yani buharlaşır. Buharlaşmanın sıvının her yerinde gerçekleşmesi ile sıvı kaynamaya başlar. Isıtılan saf sıvıların sıcaklıkları kaynama başlayıncaya kadar artar ve kaynama süresince sabit kalır. Maddenin sıvı hâlden gaz hâle geçtiği bu sıcaklık değerine "kaynama sıcaklığı", diğer bir ifadeyle "kaynama noktası" denir.
Madde | Kaynama/Yoğuşma Noktası (°C) |
Saf su | 100 |
Etil alkol | 78 |
Eter | 35 |
Metan | -162 |
Oksijen | -183 |
Kalsiyum | 1487 |
Demir | 2750 |
Her bir saf madde farklı bir sıcaklıkta kaynadığı için saf maddeler kaynama noktalarına bakılarak tanınabilir ve diğer maddelerden ayırt edilebilir. Diğer bir ifadeyle kaynama noktası saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
Isı alan ya da ısı veren maddeler zamanla hâl değiştirir. Isı alan katı bir madde katı hâlden sıvı hâle geçer, yani erir. Isı veren sıvı bir madde ise sıvı hâlden katı hâle geçer, yani donar. Isıtılan saf katı maddelerin sıcaklıkları erime başlayıncaya kadar artar ve erime süresince sabit kalır. Maddenin katı hâlden sıvı hâle geçtiği bu sıcaklık değerine "erime sıcaklığı", diğer bir ifadeyle "erime noktası" denir.
Soğutulan saf sıvı maddelerin sıcaklıkları da donma başlayıncaya kadar azalır ve donma süresince sabit kalır. Maddenin sıvı hâlden katı hâle geçtiği bu sıcaklık değerine "donma sıcaklığı", diğer bir ifadeyle "donma noktası" denir.
Saf maddelerin erimeye başladığı sıcaklıkla donmaya başladığı sıcaklık birbirine eşittir.
Madde | Erime/Donma Noktası (°C) |
Saf su | 0 |
Parafin | 64 |
Kükürt | 115 |
Cıva | -39 |
Etil alkol | -117 |
Bakır | 1054 |
Demir | 1538 |
Her bir saf madde farklı bir sıcaklıkta eriyip donduğu için saf maddeler erime ve donma noktalarına bakılarak tanınabilir ve diğer maddelerden ayırt edilebilir. Diğer bir ifadeyle erime ve donma noktası saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.
F.5.4.2.0. Tüm kazanımları veya birden fazla kazanımı kapsayan sorular için.
F.5.4.2.1. Yaptığı deneyler sonucunda saf maddelerin erime, donma, kaynama noktalarını belirler.